Auguszta, Bertold2024. március 29., péntek
Természet

A világ leghangosabb madara

National Geographic Magyarország

A galamb nagyságú madár énekének hangnyomása megközelíti egy felszálló repülőgépét.

Csombókos harangozómadar
Forrás: Wikipedia/Hector Bottai

Amazónia északkeleti, hegyvidéki részén él a kb. galamb méretű csombókos harangozómadár (Procnias albus), amelynek hímje fehér, és nagytestű emlősöket megszégyenítő hangerőre képes. A Massachusettsi Egyetem bioakusztikával foglalkozó szakembere, Jeff Podos, és brazil kollégája, Mario Cohn-Haft, az INPA kutatója végeztek méréseket a madár élőhelyén. A harangozómadár párzási rituáléja részeként énekel, az éneke leginkább az 1950-es évek sci-fi filmjeinek hangeffektjeire hasonlít, a mérések alapján háromszor olyan hangos, mint az eddigi rekordernek tartott távoli rokona, a lármás kotinga.

Podos elmondása szerint a madár éneke szó szerint fülsüketítő, a leghangosabb ember által készített hangszerekhez lehet csak hasonlítani. A madár hangjának pontos méréséhez egy igen érzékeny hangnyomás-mérő műszert használtak, valamint nagysebességű videót és hangfelvételt is készítettek az állatról. A mérések és a vizsgálatuk eredményét a Current Biology folyóirat közölte.

A madár hangerejének titka abban rejlik, hogy egyrészt igen nagy a hangképző szervük, a gyümölcsevésre szakosodott állatok alapvetően nagyra tudják tátani a csőrüket, és tág az állkapcsuk. Azt is megfigyelték a kutatók, hogy a madaraknak különösen erősek a hasi izmaik és nagy a mellkasuk. A felvételek szerint a madár, mielőtt kiadná az énekhangját, nagy levegőt vesz, kitágítja a torkát, és szélesre tátja a csőrét, majd a hang kiadása közben összekucorodik. A hangképzése során hasonló hangerősítő folyamat zajlik a torkában, mint a rézfúvós hangszerekben.

Csodálatra méltó a tojó tűrőképessége is, az udvarláskor a hím az éneke előtti jellegzetes testmozdulatát észlelve ugyan visszahúzódik a közvetlen közeléből, de négy méteren belül marad, így meglehetősen könyörtelen hangerőben részesül. A mérések alapján 104-113 dB a tojó 4 méternyi távolsága esetén az ének hangnyomása, ami igen közel áll egy felszálló sugárhajtású repülőgép zajához. A hím madár az éneke utolsó hangját ráadásul mindig a tojóval szembefordulva adja ki, kérdéses, hogy minek köszönhető, hogy a tojók ezt károsodás nélkül elviselik?  Az se világos, hogy ilyen közeli kontaktus esetén miért alakult ki a rendkívüli hangerő, hisz erre nagy távolságú kommunikáció esetén van csak szükség igazán.

A hangerőnek azonban ára is van, más, szintén hangos rokon madarakkal összehasonlítva az éneket, azt vették észre, hogy minél hangosabb a dal, annál rövidebb ideig tart. A harangozómadarak és rokonaik, a kotingák és a piprafélék viselkedését, küllemét igen erősen befolyásolja a nemi kiválasztódás, az elképesztő hangerejű ének, a vele járó testi és neurológiai változásokkal együtt is ennek részeként fejlődött ki. A kutatók a későbbiekben szeretnék azt is megvizsgálni majd, hogy milyen speciális anatómiai tulajdonságokkal jár a hangos ének, és a tojók részéről a hímek énekének halláskárosodás nélküli érzékelése.

Újabb terület nyerte el az UNESCO Globális Geopark címet

Újabb terület nyerte el az UNESCO Globális Geopark címet

Több éves szakmai munkának az eredményeként a Bükk-vidék Geopark csütörtökön hivatalosan is tagjává vált a geoparkok 213 tagot számláló, 48 országot érintő nemzetközi hálózatának, elismerve a Bükk-vidék páratlan geodiverzitását.

Rakoncátlan makákók Thaiföldön

Rakoncátlan makákók Thaiföldön

A thaiföldi Lop Buri tartományban külön rendőri egységet állítottak fel a rosszul viselkedő makákók ellen - tette közzé a hírt az MTI.

Csak ön után!

Csak ön után!

Gesztusokkal kommunikál a mi széncinegénk távol-keleti rokona, a japán széncinege.

A tavaszi meleg idővel a kullancsok is megjelennek

A tavaszi meleg idővel a kullancsok is megjelennek

A korábban beköszöntött tavasz miatt idén a szokásosnál is hamarabb lehet számítani az őshonos, valamint az újonnan megjelent Hyalomma kullancsok felbukkanására Magyarországon - tette közzé a HUN-REN Ökológiai Központ közleményét az MTI.

Egyre korábban érkezik a kiscicaszezon

Egyre korábban érkezik a kiscicaszezon

Az állatmentők tapasztalatai alapján egyre korábban kezdenek születni a kiscicák, és egyre hosszabb időn át tart a szezon.

National Geographic 2024. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

18 780 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket